
२० जेठ, काठमाडौं । नेपाली नागरिकलाई भुटानी शरणार्थी बनाउने प्रयास भएको प्रकरणमा जिल्ला अदालत, काठमाडौंमा १७ जना आरोपीको बयान सकिएको छ ।
बयानमा सबैले आफ्नो संलग्नताबारे इन्कारी बयान दिएका छन् । तर केही आरोपीले अर्का प्रतिवादीको पोल खोल्ने गरी केही विषय खुलाएका छन्, जसले प्रहरी अनुसन्धानबाट देखिएको निष्कर्षलाई पुष्टि गर्न मद्दत गरेको छ ।
नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा १२ चैतमा सानु भण्डारी, केशव दुलालसहित ३ जनालाई पक्राउ गरेको प्रहरीले एकपछि अर्को भीआईपीलाई पक्राउ गरेको थियो ।
चैत तेस्रो साता तत्कालीन गृहमन्त्री रामबहादुर थापा बादलका सुरक्षा सल्लाहकार इन्द्रजित राई, तत्कालीन गृहसचिव टेकनारायण पाण्डेलाई पक्राउ गरेको प्रहरीले २७ चैतमा पूर्वगृहमन्त्री बालकृष्ण खाँणलाई नियन्त्रणमा लिएको थियो ।
फरार भएका पूर्वउपप्रधान तथा ऊर्जामन्त्री टोपबहादुर रायमाझी, पूर्वसभासद आङटावा शेर्पा, भुटानी अधिकारवादी नेता टेकनाथ रिजाल समेत पक्राउ परे ।
दुई महिना लामो अनुसन्धान सकेर प्रहरीले १० जेठमा सरकारी वकिलको कार्यालयमार्फत जिल्ला अदालतमा ३० जनाविरुद्ध ठगी, लिखत कीर्ते, राज्यविरुद्धको अपराध र संगठित अपराध लगायतका मुद्दा दायर गरेको थियो ।
जिल्ला न्यायाधीश प्रेमप्रसाद न्यौपानेको इजलासमा पक्राउ परेका १७ जनाको बयान सकिएको छ, जसमा सबैले यो प्रकरणमा आफ्नो संलग्नता अस्वीकार गरेका छन् ।
तर भुटानी अधिकारवादी नेता टेकनाथ रिजाल र विचौलिया रामशरण केसीको बयानले प्रकरणका पूर्वउपप्रधान एवं ऊर्जामन्त्री टोपबहादुर रायमाझी, तत्कालीन गृहमन्त्रीका सल्लाहकार इन्द्रजित राई, लतिलपुरका सानु भण्डारी, मोरङका केशव दुलाल यो प्रकरणको योजनाकार भएको प्रहरी दाबीलाई सहयोग पुग्छ ।
जिल्ला अदालतको बयानमा भुटानी अधिकारवादी नेता रिजालले यो प्रकरणको योजनाकार नै रायमाझी, भण्डारी र दुलाल भएको बताएका छन् । नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाउने नीतिगत कार्यमा राईको संलग्नता रहेको उनको दाबी छ ।

अनलाइनखबरलाई प्राप्त भुटानी अधिकारवादी नेता रिजालको बयानअनुसार सानु भण्डारी र केशवप्रसाद दुलाल नेपालीलाई पनि नक्कली शरणार्थी बनाउने योजना लिएर सल्लाह गर्न विर्तामोडस्थित निवासमा पुगेका थिए ।
आफूले लामो समयदेखि शरणार्थी समस्या समाधानमा कुनै अग्रसरता नभएको अवस्थामा कसरी सम्भव हुन्छ भनेर प्रश्न गर्दा सबै मिलाइसकका छौं भनेको रिजालले बताएका छन् ।
‘सरकारले नै यस्तो नीति र कानून बनाएर काम गर्छ भने मैले भन्नु केही छैन’, उनले अदालतको बयानमा भनेका छन्, ‘मेरो भनाइ लामो समयदेखि दुःख पाएर बसेका भुटानी शरणार्थीसँग कुनै पनि रकम लिन मिल्दैन, उनीहरुलाई सहज र सरल रुपमा अमेरिका वा अन्य देश जाने व्यवस्था मिलाउनु हुन्छ भने मेरो समर्थन छ ।’
आफूलाई विश्वस्त गराउन एकपटक केपी शर्मा ओली र पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई भेटाउन भनेको रिजालले खुलाएका छन् । त्यसपछि सानु भण्डारीले काठमाडौं बोलाएको भन्दै भनेका छन्, ‘सानु भण्डारीले फोन गरेर काठमाडौं आउनू भन्दा नमानेपछि टोपबहादुर रायमाझी आफैंले फोन गरेर आउनू भनेका थिए ।’
काठमाडौंमा भण्डारी र दुलालले उनलाई टोपबहादुर रायमाझीको घरमा पुर्याएका थिए । रायमाझीसँग भएको कुराकानीमा प्रष्ट नभएपछि आफूले प्रचण्डसँग भेट गराउन आग्रह गरेको भन्दै उनले बयानमा भनेका छन्, ‘म, टोपबहादुर रायमाझी, सानु भण्डारी र केशव दुलाल प्रचण्ड निवासमा गयौं ।’
त्यहाँ आफूले भुटानी शरणार्थीको व्यवस्थापन सन्दर्भमा कुराकानी गर्न आएको भनेको स्मरण गर्दै उनले भनेका छन्, ‘प्रचण्डले म आज एकदमै व्यस्त छु, रायमाझीसँग सबै कुरा गर्नुहोला, सम्बोधन हुनसक्ने भए समाधान गर्नुहुन्छ भन्नुभयो ।’
यो भेटपछि पनि आफूले सानु र केशवमाथि शंका गरेको, तर उनीहरुले भने अनुसार नै आफ्नो रोकिएको सुविधा पाउन थालेको र भुटानी शरणार्थीबारे निर्णयहरु भएकाले उनीहरुले भने जस्तो काम हुने रहेछ भन्ने लागेको रिजालले बताएका छन् ।
अदालतमा दिएको बयानमा भनेका छन्, ‘मैले थाहा पाएसम्म टोपबहादुर रायमाझी, सानु भण्डारी र केशवप्रसाद दुलाल यसका मुख्य योजनाकार रहेको जानकारी छ ।’
बयानका क्रममा सोधिएको अर्को प्रश्नको उत्तरमा उनले प्रेमराज पन्थी, रामशरण केसीको पनि मूख्य भूमिका रहेको बताएका छन् । तर उनले रकम लिएर नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा संलग्न भएको आरोप भने अस्वीकार गरेका छन् ।
केशव दुलाल, सानु भण्डारी, टोपबहादुर रायमाझी जस्ता व्यक्तिहरुले सरकारी स्तरबाट काम हुने भनेर सहयोगको आग्रह गरेको र उनीहरुले भने जस्तो क्याबिनेट र मन्त्रालयबाट निर्णय भएपछि सबै शरणार्थीको भलो हुन्छ होला भन्ने विश्वासमा आफू जोडिएको उनको दाबी छ ।
रिजालको दाबी छ, ‘यसमा मेरो कुनै संलग्नता छैन । कसैबाट कुनै रकम लिएको पनि छैन ।’
रिजालले जस्तै पोल खोलेका छन् रामशरण केसीले । आफूलाई पीडित भएको दाबी गरेका उनले अदालतको बयानमा नेपाली नागरिकलाई भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका पठाउन खोज्ने कामको नेतृत्व सानु भण्डारी, केशव दुलाल र टेकनाथ रिजालले गरेको बताएका छन् । उनका अनुसार सुरुमा ३४ जनाबाट ९०/९२ लाख रकम उठाएर केशव दुलाललाई दिइएको थियो भने २०७६ मंसिरसम्म छुट दर्ताको फारम समेत भरिएको थियो ।
त्यसपछि सानु भण्डारीको खातामा १ करोड ३४ लाख रुपैयाँ हालेको बताएका उनले केशवलाई १ करोड १० लाख बुझाएको बताएका छन् । लकडाउनको समयमा सानुले १ करोड ५० लाख रुपैयाँ फिर्ता दिएको तर, केही समयपछि केशव दुलालले आफूलाई तत्कालीन गृहमन्त्रीका रामबहादुर बादलका छोरा प्रतिक थापालाई भेटाएको र उनले ‘काम निस्कियो, पैसा चाहियो’ भनेको भन्दै उनले अदालतलाई दिएको बयानमा भनेका छन्, ‘मैले मेरो घर सबिन महर्जन लगानीकर्ता र मेरो भान्जा अभिमन्यु भण्डारीको नाममा दृष्टिबन्धक राखेर १ करोड ५० लाख रुपैयाँ मैले २०७७ असोज महिनामा नगदै बुझाएको हुँ ।’
उनले अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगका प्रमुख प्रेमकुमार राईलाई पनि मुछेका छन् । आफूहरुको काम नभएपछि २०७८ मा राईलाई भेटेर ‘हजुर गृह सचिव भएदेखिको पालामा निस्किएको काम अहिलेसम्म भएन, हामीले दिएको पैसा काम नहुने भए फिर्ता दिलाइदिनुपर्यो भनेर गुनासो गर्यौं । उहाँले म कुरा गरिदिन्छु भनेर सान्त्वना दिएर हामीलाई पठाउनु भयो ।’
त्यसको ९ महिनासम्म पनि केही कारबाही नभएपछि आफूहरुले इन्द्रजित राईले ५ करोड ५० लाख रुपैयाँ फिर्ता नगरेको भनेर निवेदन दिएको उनले बताएका छन् ।
इन्द्रजितका छोरा निरजका साथै बेचन झा लगायतको नाम लिएका उनले अदालती बयानका क्रममा ठगीमा आफ्नो संलग्नता भने पूर्ण रुपमा अस्वीकार गरेका छन् ।
टोपबहादुर, इन्द्रजितहरु केपी शर्मा ओली नेतृत्वको नेकपाकालीन सरकार भएको बेलाका अधिकारीहरु हुन् । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा शेरबहादुर देउवा नेतृत्वको सरकार भएका बेला गृह मन्त्रालयमा रहेका अधिकारीहरु पनि मुछिएका छन् ।
तत्कालीन गृहमन्त्री बालकृष्ण खाँण र तत्कालीन गृहसचिव टेकनारायण पाण्डे प्रहरी हिरासतमै छन् । उनीहरुले सानु भण्डरी र केशव दुलाल समूहको ठगीलाई मद्दत गर्ने बालकृष्ण पन्थी नेतृत्वको कार्यदलले बनाएको प्रतिवेदनको ठाउँमा फर्जी प्रतिवेदन राख्ने लगायतका काम गरेको प्रहरीको निष्कर्ष छ ।
जिल्ला अदालतमा भएको बयानका क्रममा खाँण, पाण्डे लगायत सबैले इन्कारी बयान दिएका छन् । यद्यपि तत्कालिन गृहसचिव पाण्डेले खाँणलाई जोगाउन केशव दुलालको बयान सच्याउन चलखेल गरेको पुष्टि हुने बयान दिएका छन् ।

प्रहरीका अनुसार २७ पुसमा खाँण पक्राउ गर्दा केही कागजपत्र समेत बरामद भएको थियो । त्यसमध्ये एउटामा प्रहरी हिरासतमा रहेका तत्कालीन गृहसचिव पाण्डेले ‘दुलालको पुनः बयान गराएर पुरानो भनेको कुरा सच्याउनुपर्यो, नभए मन्त्रीज्यू समेतको मुद्दा जानसक्छ’ भनेर लेखिएको थियो ।
तत्कालीन गृहसचिव पाण्डेले यो सन्देश आफूले लेखेको अदालतकै बयानमा स्वीकार गरेका छन् । ‘पक्राउ पूर्जी जारी हुँदैछ भन्ने जानकारी पछि हतासमा वैयक्तिक भावना र सन्देश व्यक्तिगत प्रयोजनका लागि नोटबुकमा लेखेको थिएँ, पठाउने प्रयोजनले लेखेको होइन’, उनले बयानमा भनेका छन्, ‘उक्त लेखाइबाट अनुसन्धान र न्यायिक प्रक्रियालाई प्रभाव पार्ने मेरो कुनै मनसाय होइन ।’
पूर्वमन्त्री खाँणले भने आफूले निवासमा उक्त सन्देश च्यातेको अस्वीकार मात्र गरेका छैनन्, नोटबारे थाहै नभएको बताएका छन् । उनका निजी सचिव नरेन्द्र केसीले भने यो सन्देश आफ्नो खल्तीबाट बरामद भएको जिकिर गरेका छन् । वडाका प्रतिनिधि साक्षी बसेको बरामदी मुचुल्कामा भने च्यातिएको पाना खाँण पक्राउ पर्ने बखत उनको घरबाट बरामद भएको व्यहोरा उल्लेख छ ।
प्रतिक्रिया 4