दही चिउराको स्वादमा पुछारसिटबाट सुनिए कवि ईश्वरमणि

डालीबाट खसेको चरीले सोध्नै भ्याएन
कहिले भएछ दुश्मनी शिकारीसँग
प्रेमपूर्वक आफ्नै सन्ततिहरुले कसरी सिध्याए
पत्तै पाएन माकुराले
किन मुस्कुराए ठूला माछाहरु
केको मेलो पाउनु भूरा माछाहरुले
सत्य पनि पत्याउनै मुश्किल
पुतलीहरु झुसिलकिराबाटै बनेका हुन्
सोचिरहेछु हरबखत मलाई नै किन
मखमली शैलीमा निरन्तर मेरा मित्रहरु

कवि ईश्वरमणि अधिकारीले ‘मित्रहरुको नाउँमा’ कविता सुनाउँदा उनका मित्र र शुचचिन्तकले नै ताली ठोके । असार १५ अर्थात मानो खाएर मुरी उब्जाउने उपमा पाएको दिन । दही चिउरा खाने र किसानहरु रोपाईंमा व्यस्त हुने दिन पोखरेली साहित्य पारखी भने बिहानै ईश्वरमणिका कवितामा रमाइरहेका थिए ।

हो, कवि ईश्वरमणि शनिबार ‘दही–चिउरासँग कविता’ का साथ पुछारसिटे अभियानको मञ्चमा एकल रुपमा सुनिए । ‘राष्ट्रको महत्पूर्ण मस्तिष्क पुछार सिटमा भेटिन सक्छ’ भन्ने एपीजे अब्दुल कलामको भनाइलाई आत्मसात गर्दै अक्षरयात्रा साहित्यिक अभियानका क्रममा जन्मिएको पुछारसिटे अभियानले यो पटक दही चिउराको स्वादसँगै कवि ईश्वरमणिका कविताको स्वाद चखाउने चाँजो मिलाएको हो ।

प्रेम, संगति–विसंगति, समसामयिक झण्डै डेढ दर्जन कविताका साथ सुनिएका ईश्वरमणिले पोखरा उद्योग वाणिज्य संघको अमृत कक्षलाई शनिबार बिहान कवितामय बनाए ।

उनी घरि प्रेमको गहिराइमा पुग्थे, कहिले प्रेमको विसंगतिलाई उधिन्थे । मानवीय सम्बन्ध र यसले सिर्जना गर्ने आरोह–अवरोहका साथ पनि पोखिए, कवि ।

ईश्वरमणिले जीवनमा धेरै थोक झुक्किएरै हुने कविता जोड्दै नझुक्किइकन कमला कविता सुनाइरहे । कविता सुन्दै कवि तीर्थ श्रेष्ठले हृदयमा अनुभूत गरेका अनेक विषयलाई कवितामा पस्कन आतुर एक कविका रुपमा ईश्वरमणिलाई चिनाए । गणितमा विद्यावारिधी गरेका ईश्वरमणि काव्यमा बेहिसाब होमिएको कवि तीर्थको विश्लेषण छ ।

कवि ईश्वरमणिले विचारप्रधानभन्दा ज्यादा प्रेम र भावनापरक कविता सुनाउँदै एकल वाचनको मेलो बढाइरहे । सन्तानप्रेममा कवितामार्फत पोखिँदै ईश्वरमणि यात्रामा पनि कविताकै साथ हिँडे । गणितका प्राध्यापक ईश्वरमणिले ‘घर’लाई पनि फरक भावमा पस्किए ।

वर्षौंदेखि त्यो पुरातन व्याकरण
घरलाई जाजिवाचक सिकाइरहेछ
तर, म भाववाचक भनिरहेछु

कविता वाचनकै क्रममा ईश्वरमणिले साहित्यकार सरुभक्तलाई जोडे । कवितामाथि बोल्दै सरुभक्तले ईश्वरमणिकै कविताले ‘धेरै कुरा झुक्किएरै हुन्छ’ भनेझैं उनी कवि चाहिँ झुक्किएर नभएको बताए ।

गणितको प्राध्यापक भएर हुन सक्छ, गणितीय व्यवस्था मिलाइएको कविता ईश्वरमणिले लेखेको उनले सुनाए । कविताभन्दा कविहरु धेरै भए, मान्छेहरुभन्दा कविहरु धेरै भए भन्ने अहिले सुनिएको बताउँदै सरुभक्तले त्यसैले पनि कविताको दायित्व बढेको उल्लेख गरे ।

कार्यक्रमको सुरुमै साहित्यकार दीपक समीपले ईश्वरमणिलाई कहिले कवितामा, कहिले गजलमा त कहिले मुक्तक र कथामा पोखिने एउटा नामका रुपमा चिनाए ।

संस्थाका संयोजक सञ्जीव पौडेलले पुछारसिटे अभियान सुन्तलाबारीमा भएको अक्षरयात्राका क्रममा परिकल्पना गरेर जन्मिएको बताए ।

पुछारसिटे अभियानले १५ असारमा दही चिउरासँग, माघे संक्रान्तिमा चाकु तरुलसँग कविता सुन्ने नियमित कार्यक्रम गर्दै आएको र अब शिक्षा क्षेत्रमा काम गर्ने योजना पनि पौडेलले सुनाए ।