भारतले विश्वकप जित्नुका ८ आधार
२०८१ असार १७ गते १९:३८ 
१७ असार, काठमाडौं । भारतले आईसीसी टी–२० विश्वकप २०२४ को फाइनलमा दक्षिण अफ्रिकालाई ७ रनले हराउँदै दोस्रो पटक टी–२० विश्वकप उपाधि जित्यो ।
यो विश्वकपमा भारत लगातार ८ खेलमा अपराजित रहँदै च्याम्पियन बनेको हो । पहिलो संस्करण सन् २००७ को उपाधि जितेपछि भारतले १७ वर्षपछि टी–२० विश्वकप च्याम्पियन बनेको थियो ।
पछिल्लो एक दशकमा भारतले अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटमा लगातार राम्रो प्रदर्शन गरेपनि सेमिफाइनल वा फाइनलमा हार व्यहोरिरहेको थियो ।
सन् २०११ यता भएका आईसीसीका प्रतियोगितामा भारत २०२१ को टी–२० विश्वकपबाहेक अन्य सबैमा नकआउटमा पुगेर स्तब्ध भएको थियो । तर यस पटक भारतले त्यो गल्ती गरेन । भारतले उपाधि जित्नु पछाडिका ८ आधार यस प्रकार छन् ।
१. नकआउटमा ब्याटरको राम्रो प्रदर्शन
यसअघि भारतले उपाधि जित्न नसक्नुको मुख्य कारण नकआउट खेलमा ब्याटरको खराब प्रदर्शन थियो । त्यसको प्रमुख उदाहरण हो, सन् २०१९ को एकदिवसीय विश्वकपको सेमिफाइनलमा न्युजिल्याण्डविरुद्धको खेल । न्युजिल्याण्डले दिएको २४० रनको लक्ष्य पछ्याउनेक्रममा भारत २२१ रनमा अल आउट भएको थियो ।
२०२३ को एकदिवसीय विश्वकप फाइनलमा अष्ट्रेलियासँग २४० रनमा अल आउट भएको थियो । तर यस पटक भारतले सेमिफाइनलमा इंग्ल्यान्डविरुद्ध १७१ र दक्षिण अफ्रिकाविरुद्ध १७६ रन बनाउँदै जितको आधार बनाएको थियो ।
२. स्पिन कन्डिसनको साथ
भारतले उपाधि जित्नुको अर्को मुख्य आधार स्पिन सहयोगी पिच पनि हो । किनभने उपाधिका अरु दाबेदार अष्ट्रेलिया, इंग्ल्यान्ड, न्युजिल्यान्ड स्पिनविरुद्ध संघर्ष गर्दै आएका छन् । स्पिन भारतको सदाबहार प्रमुख हतियार हो ।
त्यसैको कारण तीव्र गतिका बलर मोहम्मद शिराजलाई बाहिर राख्दै भारतले तीन स्पिनर खेलाएको थियो । इंग्ल्यान्डलाई १०३ रनमा अल आउट गर्न भारतका अक्षर पटेल र कुलदीप यादवले ३–३ विकेट लिएका थिए ।
यस विश्वकपमा स्पिन आक्रामण मजबुत भएका सबै टोलीको नतिजा राम्रो रह्यो । स्पिन पिचको भरपूर फाइदा उठाउँदै पहिलो पटक अफगानिस्तान सेमिफाइनलमा पुगेको थियो ।
३. रोहितको कप्तानी र उत्कृष्ट प्रदर्शन
भारतले उपाधि जित्नुमा कप्तान रोहित शर्माको राम्रो नेतृत्व र प्रदर्शन अर्को आधार हो । अष्ट्रेलियाविरुद्ध २०५ रन बनाउन रोहितले ४१ बलमा ७ चौका र ८ छक्कासहित ९२ रनको आक्रामक इनिङ खेलेका थिए । त्यस क्रममा मिचेल स्टार्कलाई एकै ओभरमा २९ रन हानेका थिए । सेमिफाइनलमा इंग्ल्यान्डविरुद्ध ५७ रन बनाएका थिए । कप्तान आफैंले प्रदर्शन गरेपछि अन्य खेलाडीको मनोबल स्वतः बढ्छ ।
फाइनलमा दक्षिण अफ्रिकाविरुद्ध ३४–३ को अवस्थामा अक्षर पटेललाई ब्याटिङमा पठाउने निर्णय होस् वा ट्रबिस हेडको विकेट निकाल्न जस्प्रित बुमराहलाई बलिङमा लगाउँदा । वा दक्षिण अफ्रिकालाई अन्तिम ३० बलमा ३० रन चाहिएको अवस्थाबाट खेलमा पूनरागमन गर्न रोहितले कप्तानी महत्वपूर्ण थियो ।
४.जस्प्रित बुमराहको उत्कृष्ट बलिङ
भारतलाई विश्वकप उपाधि जिताउन तीव्र गतिका बलर जस्प्रित बुमराहको योगदान महत्वपूर्ण रह्यो । सुरुवातमा र डेथ ओभरमा गरी बुमराहले उत्कृष्ट बलिङ गरे । उनले यस विश्वकपको सर्वोत्कृष्ट खेलाडीको अवार्ड पनि जिते ।
पाकिस्तानलाई हराउन मोहम्मद रिजवान, इंग्ल्यान्डलाई हराउन फिलिप साल्ट, अष्ट्रेलियालाई हराउन ट्रविस हेड र दक्षिण अफ्रिकालाई हराउन मार्को यानसनको विकेट लिने बुमराह नै थिए । यी सबै विकेट भारतका जितका आधार हुन् ।
कुनैपनि ब्याटरले बुमराहविरुद्ध आक्रामक खेल्न सकेनन् । जसले गर्दा विपक्षी ब्याटरलाई दबाब बढी भयो । त्यो दबाबमा अन्य बलरलाई विकेट लिन सहज भएको थियो । बुमराहले यस विश्वकपमा २९.४ ओभरमा मात्रै १२४ रन खर्चेर १५ विकेट लिए ।
६ .स्वतन्त्र क्रिकेट र उच्च मनोबल
भारतले यस पटक विना दबाब आफ्नो स्वतन्त्र क्रिकेट खेल्न प्रयास गर्यो । यसअघि शीर्षक्रम नचल्दा भारतीय ब्याटर दबाबमा आएर आक्रामक क्रिकेट खेल्न सकेका थिएनन् । विशेष गरी बाउन्ड्रीको जोखिम लिन डराउने गर्दथे । गतवर्ष अष्ट्रेलियाविरुद्ध फाइनलमा तेस्रो विकेटको रुपमा श्रेयस ऐयर आउट भएपछि कोहली र लोकेस राहुलले ९९ बलसम्म कुनै बाउन्ड्री हानेका थिएनन् ।
तर यसपटक खराब सुरुवातमा पनि आक्रामक क्रिकेटलाई ध्यान दिए । अर्कोतर्फ स्पिन कन्डिसन हुँदा भारतीय खेलाडीको मनोबल पनि सुरुवातदेखि नै उच्च थियो । दक्षिण अफ्रिकाविरुद्धको खेल आफ्नो नियन्त्रणबाहिर पुगिसकेकेको अवस्थाबाट पुनः खेलमा फर्किनु नै उच्च मनोबलको कारण हो ।
७. मजबुत बलिङ आक्रामण
भारतले उपाधि जित्नुमा मजबुत बलिङ आक्रमण अर्को कारण हो । पाकिस्तानविरुद्ध ११९ रन बनाए पनि भारत ६ रनले विजयी भएको थियो । यस विश्वकपमा तीव्र गतिका बलर अर्शदीप सिंहले १७ र बुमराहले १५ विकेट लिए ।
हार्दिक पान्ड्याले ११, कुलदीप यादवले १० र अक्षर पटेलले ९ विकेट लिए । भारतका सबै प्रमुख पाँच बलरले प्रतियोगितामा राम्रो गर्दा टोलीलाई च्याम्पियन बनाए ।
८.सूर्यको उत्कृष्ट क्याच
दक्षिण अफ्रिकालाई अन्तिम ६ बलमा १६ रन चाहिएको थियो । बलरमा हार्दिक पाण्ड्या थिए । ब्याटिङमा डेभिड मिलर । मिलर वर्तमान समयका उत्कृष्ट फिनिसर हुन् । यस्ता थुपै्र खेल मिलरले आफ्नो उत्कृष्ट ब्याटिङबाट जिताएका छन् ।
हार्दिकको पहिलो फुलटस बलमा मिलरले ठूलो सट खेलेका थिए । तर लङअफमा सूर्यले मिराकल क्याच लिएपछि दक्षिण अफ्रिकाको जितको सम्भावना सकिएको थियो । मिलरको त्यो बल छक्का गएको भए बाँकी ५ बलमा १० रन चाहिन्थ्यो । त्यो अवस्थामा भारतको जितको सपना फेरि अधुरै हुन सक्थ्यो ।
प्रतिक्रिया 4