युवा तथा खेलकुदको बजेट घट्यो, खुसी छैनन् मन्त्री

१५ जेठ, काठमाडौं । आगामी आर्थिक वर्ष २०८०/८१ का लागि सरकारले प्रस्तुत गरेको बजेटमा युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयको बजेट करिब ३८ करोड घटेको छ ।

अर्थमन्त्री प्रकाशशरण महतले सोमबार संसदमा पेश गरेको बजेटमा युवा तथा खेलकुदका लागि २ अर्ब ८७ करोड ५९ लाख बजेट छुट्याइएको छ । यो युवा र खेलकुद दुवैको समग्र बजेट हो । मन्त्रालयको कुल बजेटमध्ये ८५ प्रतिशत बजेट खेलकुदमा लगानी गरिनेछ ।

संघतर्फ २ अर्ब ७ करोड ७३ लाख, प्रदेशतर्फ ३९ करोड ६३ लाख र स्थानीय तहतर्फ ४० करोड २३ लाख रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरिएको छ ।

संघीय बजेट १ अर्ब ३४ करोड ९३ लाख चालू खर्च हुनेछ भने पूर्वाधार बजेट ७२ करोड ८० लाखमात्र छ । सरकारले आगामी आर्थिक वर्षका लागि १७ खर्ब ५१ अर्ब ३१ करोड २१ लाखको बजेट अनुमान गर्दा खेलकुदमा कुल बजेटको ०.१६ प्रतिशत मात्र विनियोजन गरेको छ ।

सरकारले आगामी आर्थिक वर्षमा त्रिवि क्रिकेट मैदानलाई अन्तर्राष्ट्रियस्तरको बनाउने क्रममा फ्लडलाइट जडान कार्य सम्पन्न गर्ने लक्ष्य लिएको छ । पछिल्लो दुई आर्थिक वर्षदेखि मूलपानी मैदान निर्माणको काम सम्पन्न गर्ने उल्लेख गरेको सरकारले यसवर्षको बजेटमा पनि त्यसलाई निरन्तरता दिएको छ ।

यसवर्ष सरकारले थप चारवटा क्रिकेट रंगशाला निर्माणलाई प्राथमिकतामा राखेको छ । मोरङको गिरिजाप्रसाद कोइराला स्मृति क्रिकेट रंगशाला, बैतडीको दशरथ चन्द स्मृति क्रिकेट रंगशाला र कैलालीको फाप्ला क्रिकेट रंगशाला र काठमाडौंको शुवर्ण शमशेर स्मृति रंगशाला निमार्ण कार्य अगाडि बढाउन बजेट विनियोजन गरेको अर्थमन्त्रीले बजेट वक्तव्यमा उल्लेख गरेका छन् ।

निमार्णधीन पोखरा, धनगढी, इटहरी र नेपालगञ्जको प्रदेश रंगशाला तथा कभर्ड हल निर्माण यसवर्ष सम्पन्न हुनेछ । हाई अल्टिच्युट ट्रेनिङ सेन्टर निर्माणका लागि सार्वजनिक निजी साझेदारीको अवधारणा ल्याइने तथा र्‍याफ्टिङ, प्याराग्लाइडिङ, क्यानोइङ, रक क्लाइमबिङ र अल्ट्राम्यारथन लगायतका साहसिक खेलकुद पूर्वाधार निर्माण पनि सरकारको प्राथमिकतामा छ ।

१९ औं एसियाली खेलकुद, १४औं दक्षिण एसियाली खेलकुद र १० औं राष्ट्रिय खेलकुदका तयारीका लागि खेलाडीलाई आवश्यक प्रशिक्षण गर्न बजेट विनियोजन गरेको अर्थमन्त्रीले जानकारी दिएका छन् ।

युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयले आगामी आर्थिक वर्षमा ७२ करोड ८० लाख बजेट ती पूर्वाधारमा खर्च गर्नुपर्ने अवस्था छ ।

यो वर्ष सरकारले युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयका लागि १ अर्ब ८८ करोडको बजेट सिलिङ दिएको थियो । यसबीचमा खेलकुद मन्त्रालय सम्हाल्न पुगेका मन्त्री डिगबहादुर लिम्बुले ५ हजारभन्दा बढी कार्यक्रमका लागि बजेट सिलिङ अत्यन्तै न्यून रहेको बताएका थिए ।

मन्त्री लिम्बु यो बजेट विनियोजनबाट आफू सन्तुष्ट हुन नसकेको बताउँछन् । ‘यो खुसी हुने खालको बजेट होइन । यसबारे अर्थमन्त्रीसँग कुरा गर्छु । बजेटबाट संसदमा हुने छलफलमा पनि कुरा राख्छु’ मन्त्री लिम्बुले अनलाइनखबरसँगको कुराकानीमा भने ।

स्वास्थ्य र मनोरन्जनका लागि खेलकुद भन्ने परम्परागत सोचबाट राज्य संयन्त्र अझै माथि उठ्न नसक्नु हरेक वर्ष बजेटमा प्रतिविम्बित हुने गरेको छ । खेलकुदका सरोकारवालाहरु कुल बजेटको कम्तिमा १ प्रतिशत छुट्याउनुपर्ने बताउँछन् । तर, सरकारले खेलकुदलाई उपलब्धिमूलक क्षेत्रमा समेत राखेको छैन ।

मन्त्री लिम्बुले खेलकुदजस्तो बृहत्तर विषयलाई सामान्यीकरण गरिनु नहुने बताए । ‘हामी खेलकुदमा व्यावसायिकताको कुरा गरिरहेका छौं भने पूर्वाधार र तयारीमा पनि त्यसअनुसारको प्राथमिकता हुनुपर्छ,’ मन्त्रीले थपे, ‘म पनि खेलकुदमा नयाँ छु । सरकारलाई खेलकुदको महत्व बुझाउने काममा आफूलाई केन्द्रित गर्नेछु ।’

सरकारले चालू आर्थिक वर्षका लागि ३ अर्ब २५ करोड २५ लाखको बजेट विनियोजन गरेको थियो । प्रदेश र स्थानीय तहको बजेटमा खासै थपघट गरिएको छैन । तर, संघीय बजेटमा उल्लेख्य कटौती गरिएको छ ।

युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयको पछिल्लो पाँच वर्षको बजेट