२०८१ असोज १७ गते २०:३५ 
१७ असोज, काठमाडौं । २०२३ को सुरुवातमा मोन्टी देशाई मुख्य प्रशिक्षक बनेसँगै अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटको दुबै फम्र्याटमा नेपालको प्लेइङ–११ मा ८/९ खेलाडी प्रायः छुटेका छैनन् ।
टिममा एक/दुई जना भन्दा बढी खेलाडी खासै परिवर्तन हुने गरेको छैन । २०२३ को फेब्रुअरी र मार्चमा आईसीसी विश्वकप लिग–२ का अन्तिम १२ मध्ये ११ मा जित्दै ओडीआई मान्यता जोगाउँदा होस् वा मेमा एसीसी प्रिमियर कप उपाधि जित्दै एसिया कप र नोभेम्बरमा आईसीसी टी–२० विश्वकप एसिया छनोटको फाइनलमा पुग्दा सीमित खेलाडीले मात्र अवसर पाए ।
तर घरेलु मैदानको फाइदा उठाउँदै पाएका ती क्षणिक सफलताले दीर्घकालसम्म निरन्तरता पाउन नसक्दा नेपालले हाल क्यानडामा खेलेको लिग २ का ४ मध्ये ३ खेलमा पराजित भयो ।
वर्षाको कारण ओमानविरुद्धको एउटा खेल नहुँदा समर्थक खुसी थिए । किनभने जित्ने आशा थिएन, कम्तीमा खेल नहुँदा १ अंक आयो भन्ने धेरैको प्रतिक्रिया थियो ।
मुख्य प्रशिक्षक मोन्टीले लिएको यो रणनीति एक वर्षसम्म सफल भएपनि गत फेब्रुअरीदेखि असफल भएको छ । किनकी गत फेब्रुअरी यता नेपालको ब्याटिङ सम्झनलायक छैन ।
खराब ब्याटिङकै कारण गत फेब्रुअरीमा लिग–२ मा त्रिवि क्रिकेट मैदानमा भएको नामिबिया र नेदरल्यान्ड्ससँगको चारमध्य तीन खेलमा पराजित हुन पुग्यो । गत अप्रिलमा भएको एसीसी प्रिमियर कपमा युएईसँग सेमिफाइनलमा पराजित हुँदै एसिया कपमा पुग्न असफल भयो र टी–२० विश्वकपमा पनि जितविहीन भयो ।
नेपाली क्रिकेटमा आसिफ शेख, कुशल भुर्तेल, कुशल मल्ल, दीपेन्द्रसिंह ऐरी, कप्तान रोहित पौडेल र गुल्सन झा दुबै फर्म्याटका प्रमुख ब्याटर हुन् । पछिल्लो समय उनीहरुले राम्रो प्रदर्शन गर्न सकेका छैनन् ।
नेपाल अघिल्लो साता आईसीसी विश्वकप लिग–२ मा क्यानडाविरुद्ध २५४ रनको लक्ष्य पछ्याउने क्रममा १५० रनमा अल आउट हुँदै १०३ रनले पराजित भयो ।
उक्त हारपछि नेपालले ओमानविरुद्ध दीपेन्द्र र दुबै कुशललाई बेन्चमा राख्दै अर्जुन साउद, अनिल साह र आरिफ शेखलाई मौका दियो । तर अर्जुन र अनिलको प्रदर्शन पनि कमजोर रह्यो ।
ओपनर अनिललाई ओमानविरुद्ध सातौं नम्बरमा पठाउँदा ३ र क्यानडाविरुद्ध छैटौं नम्बरमा पठाउँदा १ रन बनाए ।
क्यानडाविरुद्धको टी–२० आई खेलमा भने दीपेन्द्र र दुबै कुशल फर्किए । तर खराब लय सम्हालिन सकेन ।
पहिलो टी–२० आईमा क्यानडाविरुद्ध १२४ रनको लक्ष्य पछ्याउने क्रममा नेपाल १०९ रनमा अल आउट भयो । दीपेन्द्र ११ बलमा ६, कुशल भुर्तेल ९ बलमा ७ र कुशल मल्ल १४ बलमा १२ रनमा आउट भए ।
विष्फोटक ब्याटिङ भुलेका कुशल मल्लले क्यानडाविरुद्ध १२ बलमा ४ रन र ओमानसँग २६ बलमा १९ रन जोडेका थिए ।
पछिल्लो डेढ वर्षदेखि आसिफ शेख, कुशल भुर्तेल, भीम सार्की, रोहित पौडेल, दीपेन्द्रसिंह ऐरी, आरिफ शेख, गुल्सन झा, करण केसी, सन्दीप लामिछाने, सोमपाल कामी र ललित राजवंशी निरन्तर खेल्दै आएका छन् ।
टी–२० मा आरिफले स्थान बनाउन सकेका छैनन् भने ललितको ठाउँमा अभिनाश बोहरा वा एक तीव्र गतिका बलरले खेल्दै आएका छन् । गत फेब्रुअरीदेखि अनिल साह पनि निरन्तर टोलीमा छन् । सन्दीप जोरा, मौसम ढकाल, सागर ढकाल आउने जाने गरेका छन् ।
पछिल्लो डेढ वर्षदेखि बायाँ हाते बलरका रुपमा खेल्दै आएका प्रतिश जिसीलाई टी–२० विश्वकपपछि बाहिर परेका छन् ।
नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) ले पनि खेलाडीको विविधताबारे धेरै वास्ता गरेको छैन । पछिल्लो दुई वर्षमा घरेलु प्रतियोगिताका रुपमा प्रधानमन्त्री कप एकदिवसीय क्रिकेट मात्र भएको छ । गत वर्ष फागुनमा बनाइएको नेपाल ए टिमले क्यानडा र आयरल्यान्डसँगको सिरिजपछि निरन्तरता पाएको छैन ।
खेलाडीहरुको निरन्तर प्रशिक्षण, खराब प्रदर्शनपछि कमब्याकको अवसर, नियमित म्याच एक्सपोजरको कमी र घरेलु क्रिकेटको निरन्तरता नहुँदा टिममा पर्न नसकेका खेलाडी निराश छन् । केही खेलाडी विदेश पलायन भइसकेका छन् ।
नेपालले ओपनिङमा खेलाउँदै आएको अनिल, आसिफ, कुशल र अर्जुन चारै जनाले राम्रो प्रदर्शन गर्न सकेका छैनन् । अब देव खनाल र लोकेश बम विकल्पमा छन् । देव टोलीमै हुँदा लोकेशले गत मे देखि खेल्ने अवसर पाएका छैनन् ।
ओडीआईमा अर्जुन कुमालले राम्रो सम्भावना देखाएका छन् । तर उनलाई तयार पार्नमा कुनै ध्यान दिएको छैन । मध्यक्रममा सन्दीप जोरा विकल्पमा छन् ।
‘हामीले ब्याकअप भनेर काम गरेर धेरै खेलाडीलाई अवसर दियौं । कन्ट््र्याक्टमा ल्यायौं र ए टोली पनि बनायौं । तर आज आएर त्यही १४ जना खेल्छ भने बाँकी १८ जनाको काम के’, पूर्वछनोटकर्ता दीपेन्द्र चौधरीले भने, ‘हामीले त्यही १२ जना खेलाडी र ६ ब्याटर खेलाउनु थियो भने ए टोली बनाउन आवश्यक नै थिएन ।’
कुशललाई निरन्तर अवसर
पछिल्लो समय राम्रो प्रदर्शन गर्न नसके पनि न कुशल भुर्तेललाई नेपालले निरन्तर मौका दिइरहेको छ । सन् २०२१ देखि पहिलो रोजाइमा खेलिरहेको हुँदा टी–२० विश्वकपसम्म मौका दिनु सही थियो । तर विश्वकपछि पनि उनले प्रदर्शनमा सुधार ल्याउन सकेका छैनन् ।
उनलाई उनी टी–२० आईमा ओमानविरुद्ध आठौं नम्बर, क्यानडासँग पाँचौं र छैटौं नम्बरमा खेलाइयो । तर ओमानविरुद्ध २० र ११ तथा क्यानडासँग १३ रन मात्र जोडे ।
‘ओपनरलाई ६ नम्बरमा ब्याटिङ गराइएको छ । अनि ६ नम्बरको ब्याटर कहाँ जाने ? तल्लो क्रममा ब्याटिङ गर्दै नेपाली टोलीमा पर्छु भन्नेहरुका लागि यो अन्याय होइन ?’ चौधरीले प्रश्न गरे ।
ललितको प्रदर्शन पनि पछिल्लो समय औसत मात्र छ । तर उनैलाई निरन्तरता दिँदा घरेलुमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्ने सूर्य तामाङ र सागर ढकालले मौका पाएका छैनन् ।
करिअरको अन्तिम समय तिर रहेका सोमपाल कामी र करण केसीको प्रदर्शन पनि औसत छ । नन्दन यादव र किशोर महतो घरेलु प्रतियोगितामा लगातार राम्रो प्रदर्शन गरिरहँदा पनि मौका नपाएर अष्ट्रेलिया गए ।
कमलसिंह ऐरी, आकाश चन्द, हेमन्त धामी र प्रतिशलगायत टिममा पर्ने र आउट हुने भइरहे । त्यसैले कुनैपनि खेलाडीको सही ब्याकअपमा नेपालले अहिलेसम्म ध्यान नै दिएको छैन । आगामी दिनमा पनि यस्तो योजना बनाएको देखिँदैन । किनकी सन् २०२५ मा क्यानले तयार पारेको अस्थायी क्यालेन्डरमा नेपाल ए बारे केही उल्लेख छैन ।
पूर्वकप्तान तथा नेपाल ए का प्रशिक्षक ज्ञानेन्द्र मल्ल कुनै खेलाडीले अवसर पाइरहने र कसैले मौका नै नपाउने अवस्था हुन नहुने बताउँछन् ।
‘खेलाडी रिप्लेस गर्ने, टिममा आएर प्रदर्शन गर्ने र जिताउने खालको हुनुपर्छ । नामको मात्रै रिप्लेस हुनु हुँदैन, परिवर्तन गर्नु नै छ भने एउटालाई पर्याप्त मौका दिएर अर्कोलाई त्यति नै अवसर दिनुपर्छ’, उनले भने ।
ज्ञानेन्द्रका अनुसार यू–१६, यू–१९, नेपाल ए जस्ता टोलीलाई चार–पाँच वर्ष निरन्तर लगानी गरेमा राष्ट्रिय टिमको राम्रो ब्याक अप तयार हुन्छ ।
‘यू–१६ खेलेर आएका खेलाडी कहाँ र के गर्दै छन् त, उनीहरुमा के सुधार भएको छ, पर्याप्त अनुभव छ कि छैन’, उनले प्रश्न गरे, ‘यू–१९ विश्वकप खेलेर आएका एक दुई जना बाहेक अन्यलाई लगानी गरेका छौं कि छैनौं ?’
प्रतिक्रिया 4