+

छालासम्बन्धी १०  भ्रम र सत्य

२०८१ जेठ  २० गते १८:३२ २०८१ जेठ २० गते १८:३२
छालासम्बन्धी १०  भ्रम र सत्य

छालालाई कसरी चम्किलो, सफा र मुलायम बनाउने ? सम्भवत: हामी सबैको मनमा उठ्ने साझा प्रश्न हुन् यी । शारीरिक सौन्दर्यको सबैभन्दा महत्वपूर्ण हिस्सा हो, छाला । यद्यपि छालाको चमक, नरमपना, समस्या आदिलाई लिएर थुप्रै भ्रम छन् ।

भ्रम : डण्डीफोर चिल्लो खाना वा जंकफुडको कारणले आउँछ ।

सत्य : डण्डीफोरले चिल्लो खाना वा जंकफुडसँग कुनै प्रत्यक्ष सम्बन्ध छैन । डण्डीफोर आउने मुख्य कारण वंशाणुगत र हर्मोनको असन्तुलन हो । कुनै कारणवश एन्ड्रोजेन हर्मोनले चिल्लो उत्पादन गर्ने ग्रन्थीलाई उत्तेजित गरेर डण्डीफोर आउँछ । यसबाहेक तनाव र खानपानले पनि असर गर्छ ।

बजारीया गुलियो खानेकुरा र दुग्धजन्य खानेकुरा अत्याधिक खाँदा डण्डीफोर आउनसक्ने सम्भावना रहन्छ । गुलियो खानेकुरामा हुने अत्याधिक चिनी र दूधले एन्ड्रोजेन हर्मोनमा वृद्धि गर्न सक्छ । तर नभएको दूध सेवन गर्नेमा पनि डण्डीफोर बढेको देखिन्छ ।

भ्रम : डण्डीफोर रगत अशुद्ध भएर आउँछ ।

सत्य : रगत अशुद्ध भएर डण्डीफोर कदापि आउँदैन । तर धेरैले रगत अशुद्ध भएर डण्डीफोर आउँछ भनेर कतै सुनेको भरमा रगत शुद्ध पार्ने औषधि खाने र रगत परीक्षण गरेको व्यापक देखिन्छ । जुन आवश्यक हुँदैन । किनकि रगतको शुद्धता र डण्डीफोरसँग कुनै सम्बन्ध नहुने हुँदा रगत परीक्षण र शुद्ध गर्ने कुनै पनि विधि आवश्यक हुँदैन ।

भ्रम : पेट अस्वस्थ हुँदा चायापोतो बढ्छ ।

सत्य : उक्त भनाइमा सत्यता छैन । तर कुनै कारणवश पेटमा भएको सामान्य व्याक्टेरियाको सन्तुलन बिग्रियो भने एन्ड्रोजेन हर्मोनको मेटाबोलिजम पनि प्रभावित भई चायापोतो आउँछ भनिन्छ । तर यसबारे पनि ठोस अध्ययन भएको छैन । विशेषगरी हर्मोनल असन्तुलन, वंशाणुगत, थाइराइड गडबडी जस्ता स्वास्थ्य समस्या र घाममा बढी काम गर्ने, अनुहारमा जथाभावी क्रिम पर्‍यो भने चायापोतो आउने र बढ्ने हुनसक्छ ।

भ्रम : सनस्क्रिन घरभित्र, पानी पर्दा र बादल लाग्दा लगाउनु पर्दैन ।

सत्य : उक्त भनाइ मात्र एउटा भ्रम हो । घरभित्र, पानी पर्दा र बादल लाग्दा पनि सूर्यको हानिकारक विकिरण यूभीए र यूभीबीको मात्रा उत्तिकै रहने हुँदा छालालाई सुरक्षा दिन सनस्क्रिन लगाउनैपर्छ ।

भ्रम :  दुबी आएको मान्छेले अमिलो, दूध र माछा खानुहुँदैन ।

सत्य : गाँउघरमा एउटा भनाइ छ, दुबी आएको मान्छेले अमिलो, दूध र माछा खानुहुँदैन, झन् बढाउँछ । जुन गलत हो । माछामा हुने ओमेगा थ्रीले छालामा रङ दिने कोषिकालाई नष्ट हुनबाट बचाउँछ । त्यस्तै, अमिलोले भिटामिन सी जस्तो एन्टिअक्सिडेन्ट शक्ति बढाउँछ । जसले दुबी गराउने क्षमतामा ह्रास ल्याउनसक्छ । दूध सेवनसँग पनि दुबीको कुनै सम्बन्ध छैन ।

दुबीको समस्या भएकाले बार्नैपर्ने खानेकुरा भनेको प्रशोधित मासु, अत्याधिक बोसोयुक्त खानेकुरा, सोडा, ग्लुटिन बढी भएको मैदा हो । किनकि यी खानेकुराले त्यस्ता समस्या भएकाहरुमा ‘इन्फालमेटरी रेस्पोन्स’ बढाइदिन्छ । जसले दुबी थप बढाउँछ ।

भ्रम : एलर्जी भएका मान्छेले भिन्डी, कालो दाल र भ्यान्टा खान हुँदैन ।

सत्य : अर्को भ्रम के छ भने छालामा एलर्जीको समस्या हुँदा भिन्डी, कालो दाल र भ्यान्टाको तरकारी  खान हुँदैन । जसमा कुनै सत्यता छैन । संसारमा कुनै पनि खानेकुरा त्यस्तो छैन जसले सबैलाई एलर्जी गराउँछ । फरक मानिसलाई फरक चीजको एलर्जी हुनसक्छ । जुन अनुभवबाट मात्रै पत्ता लगाउन सकिन्छ । यदि कुनै खानेकुराले एलर्जी बढाएको शंका लागेमा त्यस्तो खानेकुरा खाएको दुईदेखि चार दिनसम्म एलर्जी भए नभएको आफैंले अनुभव गर्न पनि सकिन्छ ।

भ्रम : लेजर हेयर रिमुबल गरेपछि कहिले कपाल उम्रिदैन ।

सत्य : कुनै पनि प्रविधि यस्तो छैन जसले शतप्रतिशत कपाल नआउने बनाउन सकोस् । ८ देखि ९ चरणसम्म लेजरले कपाल निकालेपछि कपाल आउने प्रक्रियालाई ८० प्रतिशतसम्म रोक्न सक्छ । कपाल आए पनि पातलो र ढिलो आउने हुनसक्छ ।

भ्रम : कस्मेटिक क्रिम वा छालासम्बन्धी गरिने सौन्दर्य उपचार प्रक्रियाले कालान्तरमा अनुहार बिगार्छ ।

सत्य : धेरैमा कस्मेटिक क्रिम र सौन्दर्यका लागि गरिने पिलिङ, बोटक्स, फेसियलहरु गर्न छाडेपछि अनुहार विभिन्न उपचारले भविष्यमा बिगार्छ भन्ने सोच छ । जसमा कुनै सत्यता छैन । यदि चिकित्सकको परामर्श लिएर अनुहारअनुसारको उत्पादन लगाइरहनुभएको छ, समस्या भए उपचार पनि निगरानीमा भएको छ भने छाला बिग्रिने सम्भावना न्यून हुन्छ ।

भ्रम : सनस्क्रिन लगाउनेहरुमा भिटामिन डीको कमी हुन्छ ।

सत्य : सनस्क्रिन लगाएर बस्दा घामको किरणलाई छेक्ने कारण भिटामिन डी पाउँदैन भन्ने ठूलो भ्रम छ । सनस्क्रिनले सूर्यको प्रकाशबाट प्राप्त हुने भिटामिन डीलाई छेक्दैन । हाम्रो शरीरको अनुहारदेखि खुट्टासम्म क्रिम लगाएको वा नलगाएको जुनसुकै १५ देखि २० प्रतिशत भाग बिहान र बेलुकीको २० मिनेटसम्म घाममा पर्‍यो भने पर्याप्त भिटामिन डी ग्रहण हुन्छ । घाम नै नलाग्ने देशहरुमा भने घरभित्र बढी बसेर भिटामिन डीको कमी हुनसक्छ ।

भ्रम : बालबालिकाले सनस्क्रिन लगाउनुपर्दैन ।

सत्य : यो भनाइमा पनि पूर्ण सत्यता छैन । ६ महिनाभन्दा माथिका बच्चामा सनस्क्रिन लगाउनु हुँदैन । तर त्यसभन्दामाथिका बालबालिका खेल्ने कुद्ने र पढ्ने उमेरका हुन्छन् । जसकारण उनीहरुको छालाको सुरक्षाका लागि सनस्क्रिन जरुरी छ ।

६ महिना देखि १२ वर्ष उमेर समूहले एलर्जी र विकिरणको हानि कम गराउने भौतिक सनस्क्रिन लगाउन सक्छन् । जसमा जिंक अक्साइड र टिटानियम डाइअक्साइड जस्ता तत्व हुन्छन् । जसले घामबाट आएका विकिरणलाई प्रतिविम्बित गरी छालाको सतहबाट छिर्न दिंदैन ।

छालारोग डा. मोहन भुसाल स्वास्थ्य
डा. मोहन भुसाल
लेखक
डा. मोहन भुसाल
छाला, यौन तथा सौन्दर्य विशेषज्ञ

डा. भुसाल काठमाडौंस्थित नेपाल मेडिकल कलेजमा कार्यरत छन् । उनी मिराकल स्किन एण्ड हेयर क्लिनिकका संस्थापक निर्देशक पनि हुन् । छाला तथा यौन रोगमा एमडी गरेका उनीसँग फेसियल एस्ठेटिक र कपाल प्रत्यारोपणको फेलोसिप छ । डा. भुसालको नेपाल मेडिकल काउन्सिल दर्ता नम्बर १३०७१ हो।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
Khusi chhu

खुसी

Dukhi chhu

दुःखी

Achammit chhu

अचम्मित

Utsahit Chhu

उत्साहित

Akroshit Chhu

आक्रोशित

प्रतिक्रिया

भर्खरै पुराना लोकप्रिय

फिचर

बढ्दो उमेरसँगै खानपानमा परिवर्तन गर्नु किन जरुरी छ ?

बढ्दो उमेरसँगै खानपानमा परिवर्तन गर्नु किन जरुरी छ ?

क्यान्सरका कारण पनि देखिन सक्छ मुटुमा समस्या

क्यान्सरका कारण पनि देखिन सक्छ मुटुमा समस्या

हड्डी खिइने समस्या ‘ओस्टियोआर्थराइटिस’बारे भ्रम र सत्य  

हड्डी खिइने समस्या ‘ओस्टियोआर्थराइटिस’बारे भ्रम र सत्य  

बाल क्यान्सरको लक्षणलाई बेवास्ता नगरौं (भिडियो)

बाल क्यान्सरको लक्षणलाई बेवास्ता नगरौं (भिडियो)

गुणस्तरीय खाद्यवस्तु उत्पादन गर्न उद्योगले ध्यान दिनुपर्ने १४ कुरा  

गुणस्तरीय खाद्यवस्तु उत्पादन गर्न उद्योगले ध्यान दिनुपर्ने १४ कुरा  

आत्महत्याको सोच आउनै नदिन के गर्ने ?

आत्महत्याको सोच आउनै नदिन के गर्ने ?