‘ब्रेक थ्रु सेलिब्रेसन’ को पर्खाइमा सिद्धबाबाकाे मुख्य सुरुङ

२९ पुस, बटवल । सिद्धार्थ राजमार्गअन्तर्गत बुटवल–पाल्पा खण्डमा निर्माणाधीन सिद्धबाबा सुरुङमार्गको मुख्य सुरुङ खनेर सक्न अब साढे एक (१.५) मिटर मात्र बाँकी रहेको छ ।

एक किलोमिटर एक सय २६ मिटरको सुरुङमध्ये खन्नुपर्ने भाग एकहजार ८९ मिटर मात्रै हो । जसमध्ये ‘ब्रेक थ्रु’का लागि १.५ मिटर बाँकी राखेर एक हजार ८७.५ मिटर सुरुङ खनेर सकिएको आयोजनाका सूचना अधिकारी सविता ज्ञवालीले जानकारी दिइन् ।

ज्ञवालीका अनुसार दक्षिणमा रहेको सिद्धबाबा मन्दिरतर्फबाट ६०८ र उत्तरतर्फ तिनाउ जलविद्युतको हेडबक्सतर्फबाट ४७९.५ मिटर सुरुङ खनिएको छ । यसअघि तीनवटा बाइपासको ब्रेक थ्रु भइसकेको छ ।

सिद्धबाबा सुरुङ मार्ग योजनाका प्रमुख कृष्णराज अधिकारीका अनुसार माघ ११ गते सुरुङको ब्रेक थ्रु सेलिब्रेसन समारोह हुने भएको छ । सोही दिन साढे एक मिटर खन्न बाँकी भागलाई ब्लास्ट गरेर ब्रेक थ्रु सेलिब्रेसन गरिनेछ ।

‘साढे एक मिटर बाँकी राखेर मुख्य टनेल खन्ने काम यसअघि नै सकिएको छ । ब्रेक थ्रु सेलिब्रेसनका लागि त्यो भाग राखिएको हो, प्रधानमन्त्रीको समय माघ ११ गतेका लागि तय भएको माथिबाट जानकारी आएको छ,’–योजना प्रमुख अधिकारीले भने, ‘सुरुङमार्गको ब्रेक थ्रु सेलिब्रेसन र बुटवल–गोरुसिंगे सडक शिलान्याश पनि सोही दिन गर्ने गरी तयारी भइरहेको छ ।’

योजनाकी सूचना अधिकारी ज्ञवालीका अनुसार हालसम्म सुरुङमार्गको भौतिक प्रगति ३९.४९ प्रतिशत र वित्तीय प्रगति ३९.९ प्रतिशत भएको छ ।

टनेलको ब्रेक थ्रु भएपछि सुरुङभित्रको भूईं र भित्ता ढलान (लाइनिङ),गाडी गुड्ने क्षेत्र निर्धारण गरेर पेभमेन्ट ढलान, विद्युतिकरण, भेन्टिलेसन, नालीलगायतका कामहरू शुरु गरिने अधिकारीले बताए ।

यस्तै, सिद्धबाबा क्षेत्रको बाहिरी पहाडमा पहिरो जान रोक्न ‘रक सेड’ प्रविधिबाट दक्षिणमा एक हजार ४९५ वर्गमिटरको काम भएको छ । उत्तरतर्फ ४९५ वर्गमिटर ‘प्रोटेक्सन’ को काम अघि बढेको छ । यो सुरुङमार्ग बाहिरपट्टिको खण्डमा रक सेड, रक फल ब्यारियर र स्लोप प्रोटेक्सनको काम हुनेछ ।

योजनाअन्तर्गत बुटवलतर्फको चिडियाखोलाबाट ९ सय १० मिटर र पाल्पातर्फ ५ सय ६० मिटर दुई लेनमा सडक सुधारको काम पनि थालिने आयोजनाले जनाएको छ ।

सिद्धबाबा सुरुङ मार्ग आयोजना २०७८ सालमै सुरु भएको हो । सुरुङ मार्ग २२ मार्च २०२७ मा सक्नुपर्ने सम्झौतामा उल्लेख छ ।

सिद्धार्थ राजमार्गअन्तर्गत सबैभन्दा दुर्घटना हुने जोखिमयुक्त पाल्पाको तिनाउ गाउँपालिका– ३ दोभानमा सुरुङ मार्ग बन्दैछ । सरकारले सिद्धबाबा सुरुङ मार्गलाई राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाका रूपमा लिएर काम सुरु गरेको छ ।

सिद्धार्थ राजमार्गको चिडियाखोला–दोभान सडकखण्डमा बारम्बार पहिरो खसेर दुर्घटना हुने गरेपछि विकल्पका रूपमा सुरुङ मार्ग निर्माणको योजना अघि बढेको हो । यस खण्डको चार किलोमिटर क्षेत्र अत्यधिक पहिरो खस्ने क्षेत्रभित्र पर्छ ।

चाइना स्टेट कन्स्ट्रक्सन इन्जिनियरिङ कर्पोरेसनले सात अर्ब ३४ करोड २१ लाख रुपैयाँमा सुरुङमार्गको ठेक्का लिएको छ ।

अहिले दैनिक डेढ सयदेखि दुई सयजना कामदारले काम गरिरहेका आयोजनाले जनाएको छ ।

सुरुङ खनेर सुरक्षाका लागि गरिने कामका साथै बाटो फराकिलो पार्नेसहित अन्य काम सुरु भइसकेको आयोजनाले जनाएको छ ।

इन्जिनियरिङ, ‘प्रोक्योरमेन्ट एन्ड कन्स्ट्रक्सन (ईपीसी) मोडलको ठेक्का भएकाले यसअन्तर्गतका सम्पूर्ण संरचनाको डिजाइन, निर्माण तथा मर्मतको जिम्मा निर्माण व्यवसायीको रहनेछ ।

आयोजनाअन्तर्गत २ हजार ३ सय ९८ मिटर सडक स्तरोन्नति हुनेछ । ७ सय ८० मिटरमा रकसेड, १ सय ५५ मिटर, १ सय ४५ मिटर र १ सय ३१ मिटर गरी ४ सय ३१ मिटरका तीनवटा बाइपास सुरुङसमेत निर्माण भएका छन् ।

आयोजनाअन्तर्गत नै उत्तरी र दक्षिणी प्रवेशद्वारमा दुई प्राविधिक भवनसमेत निर्माण हुने आयोजनाले जनाएको छ ।

८ वर्षअघि नै स्विस कम्पनीले गरेको अध्ययनले सिद्धार्थ राजमार्गको बर्तुङ–चिडियाखोला सडकखण्डको सिद्धबाबादेखि दोभान चौकीसम्मको २ हजार ७ सय मिटर सडकक्षेत्र जोखिमयुक्त रहेको निष्कर्ष निकालेर सोहीअनुसार सरकारलाई सुझाव दिएको थियो ।

स्विस कन्सल्ट्यान्ट आईटीईसीओ–एएफ (इटिको–एएफ) ले यस क्षेत्रको भौगर्भिक अध्ययनपछि डीपीआर तयार गर्न सहयोग गरेको थियो । अध्ययन प्रतिवेदनअनुसार नै सिद्धबाबामा सुरुङमार्ग निर्माण गर्ने गरी ग्लोबल टेन्डर आह्वान गरिएको थियो ।