१८ वर्षको उमेरमा विवाह गर्दा देखिन सक्छन् यी स्वास्थ्य जटिलता

१८ वर्षको उमेरमा विवाह गर्दा विशेष गरी गर्भावस्था, मानसिक स्वास्थ्य समस्या, र शारीरिक दबाबका कारण विभिन्न स्वास्थ्य जटिलताहरू देखा पर्न सक्छन्। मुख्य चिकित्सा जोखिमहरू निम्नानुसार छन् :

१. गर्भावस्थासँग सम्बन्धित जटिलताहरू

आमाको मृत्यु दरको उच्च जोखिम : १५–१९ वर्ष उमेर समूहका किशोरी आमाहरू गर्भावस्था वा सुत्केरी हुँदा मृत्यु हुने सम्भावना बढी हुन्छ।

प्रसवकालीन नली (फिस्टुला) को खतरा कम उमेरका महिलाहरूको श्रोणी (pelvis) राम्रोसँग विकास नभएकाले लामो वा अवरुद्ध प्रसव हुनसक्छ, जसले पिसाब वा दिसा नियन्त्रण गर्न नसक्ने समस्या निम्त्याउन सक्छ।

समय नपुगी तथा कम तौल भएका बच्चा जन्माउने सम्भावना : किशोरी आमाबाट जन्मिएका बच्चाहरू कमजोर वा कम तौलका हुने सम्भावना बढी हुन्छ।

रक्तअल्पता : किशोरी आमाहरूमा आइरनको कमी हुनसक्छ, जसले कमजोरी, थकान र प्रसवकालीन जटिलताहरू निम्त्याउन सक्छ।

गर्भावस्थामा उच्च रक्तचाप : कम उमेरमा गर्भवती हुने महिलाहरूमा उच्च रक्तचापको खतरा बढी हुन्छ, जसले मिर्गौला, कलेजो वा मस्तिष्कमा गम्भीर असर पुर्‍याउन सक्छ।

२. यौन तथा प्रजनन स्वास्थ्य समस्याहरू

यौनजन्य रोगहरूको जोखिम : सुरक्षित यौन सम्पर्कबारे जानकारी नहुनाले एचआईभी, एचपीई तथा अन्य यौनजन्य रोगहरूको जोखिम बढ्छ।

सर्वाइकल क्यान्सरको जोखिम : कम उमेरमा यौन सम्पर्क र बारम्बारको गर्भधारणले भविष्यमा पाठेघरको मुखको क्यान्सरको सम्भावना बढाउँछ।

श्रोणी सुन्निने रोग  (Pelvic Inflammatory Disease-PID) : अपर्याप्त स्वास्थ्य परीक्षणका कारण PID हुनसक्छ, जसले दीर्घकालीन पेट दुखाइ र बाँझोपन निम्त्याउन सक्छ।

३. मानसिक स्वास्थ्य समस्या

तनाव, डिप्रेसन र चिन्ताको जोखिम : विवाहपछिको पारिवारिक दायित्व, सामाजिक अपेक्षा, र आत्मनिर्णयको अभावले मानसिक स्वास्थ्यमा नकारात्मक असर पार्नसक्छ।

सुत्केरीपछिको डिप्रेसन : किशोरी आमाहरूमा प्रसवपछि मानसिक दबाब उच्च हुनसक्छ, जसले उनीहरूको मानसिक सन्तुलन बिगार्न सक्छ।

आत्महत्या र आत्महानीको जोखिम : अध्ययनहरूले देखाएको छ कि बालविवाह गर्ने महिलाहरूमा आत्महत्या गर्ने सम्भावना बढी हुन्छ।

४. पोषणसम्बन्धी कमी र शारीरिक वृद्धि रोकावट

पोषण अभाव र क्याल्सियमको कमी : किशोरी आमाहरूको शरीर पूर्णरूपमा विकसित नभइसकेकाले उनीहरूलाई कमजोर हड्डी (अस्टियोपोरोसिस) को समस्या हुनसक्छ।

अपर्याप्त शारीरिक वृद्धि : गर्भावस्था र मातृत्वको जिम्मेवारीले किशोरी महिलाहरूको शारीरिक वृद्धि नै रोक्न सक्छ।

५. घरेलु हिंसाको उच्च जोखिम

शारीरिक तथा मानसिक हिंसा : कम उमेरकी श्रीमतीहरू घरेलु हिंसाको शिकार बन्ने सम्भावना बढी हुन्छ, जसले दीर्घकालीन शारीरिक र मानसिक असर पार्न सक्छ।

निष्कर्ष

१८ वर्षको उमेरमा विवाह गर्दा महिलाहरूले गम्भीर स्वास्थ्य जटिलताहरूको सामना गर्नुपर्छ, विशेष गरी गर्भावस्था, मानसिक स्वास्थ्य, यौन स्वास्थ्य र पोषणसम्बन्धी समस्याहरू। पर्याप्त शारीरिक, मानसिक र आर्थिक परिपक्वता नभएसम्म विवाह नगर्नु नै दीर्घकालीन स्वास्थ्य र जीवनस्तरका लागि उपयुक्त हुनसक्छ।