प्रशामक हेरचाह सम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन सम्पन्न

८ फागुन, काठमाडौं। नेपालको ग्रामीण भेगमा प्रशामक हेरचाह(प्यालिएटिभ केयर) को पहुँच विस्तार गर्ने उद्देश्यसहित आयोजना गरिएको अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन सम्पन्न भएको छ।

‘कोही पछि नपरोस्’ भन्ने नारा दिइएको सम्मेलन फेब्रुअरी १८ र १९ मा काठमाडौंमा आयोजना गरिएको थियो।

सम्मेलनमा स्वास्थ्यकर्मी, चिकित्सक, अनुसन्धानकर्ता तथा अन्तर्राष्ट्रिय विज्ञहरूको सहभागिता रहेको थियो।दुईदिने सम्मेलनमा ग्रामीण नेपालमा प्रशामक हेरचाह गर्दाको चुनौती, आवश्यकता नीतिगत संरचना र प्रशामक सेवाको भविष्यको योजनाबारे विचार आदान-प्रदान गरिएको थियो।

प्रशामक सेवा ग्रामीण भेगमा दीर्घरोगी तथा गम्भीर स्वास्थ्य समस्या भएका बिरामी व्यक्तिलाई दिइन्छ। यो सेवाले शारीरिक समस्या निको पार्ने भन्दा पनि मानसिक रुपमा स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ।

पहिलो दिन स्वास्थ्य मन्त्रालय, ईएमएमएस इन्टरनेशनल, तथा अन्य साझेदार संस्थाका प्रमुखहरूको उपस्थितिमा उद्घाटन सत्र सम्पन्न भयो।

नेपालमा प्रशामक हेरचाहबारे अझै पनि व्यापक जनचेतना नभएको र आवश्यक नीति निर्माण तथा सरकारी प्राथमिकताको कमीले सेवा अपेक्षित रूपमा विस्तार हुन नसकेको सरोकारवालाहरूले बताए।

कार्यक्रममा प्रशामक हेरचाह के हो भनेर समेत अझ सम्म नेपालमा सचेतना नभएको भन्दै सरोकारवालाहरुले गुनासो गरेका छन्।

यसै सन्दर्भमा बोल्दै प्यालिएटिभ केयर तथा बालरोग विशेषज्ञ डा. अमृता श्रेष्ठ भन्छिन्, ‘प्रशामक हेरचाह अपेक्षित फैलिन नसक्नुमा जनशक्तिको अभाव र सरकारको न्यून प्राथमिकता मुख्य कारण हो।’

हाल यो सेवा पोखरा तथा पश्चिमी नेपालमा मात्र केन्द्रित छ। सरकारको सहयोग मिले भविष्यमा काठमाडौंमा पनि प्रशामक सेवा दिन सकिने उनको भनाइ छ।
सम्मेलनमा सुनिता परियोजनाको प्रगति प्रस्तुत गरिनुका साथै ‘सुनिता ग्रामीण मोडेल’ फिल्मको लोकार्पण गरियो।

साथै, नेपालका लागि प्रशामक हेरचाह औषधि निर्देशिका सार्वजनिक गरियो।

दोस्रो दिन बेलायतका महामहिम राजदूत, विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) का प्रतिनिधि र दक्षिण एसियाका प्रशामक हेरचाह विशेषज्ञहरूले आफ्नो प्रस्तुती राखेका थिए।

नेपाल, भारत, बंगलादेश, इथियोपिया, र मालावीका प्रशामक हेरचाह सेवाका अनुभव तथा केस स्टडीहरू प्रस्तुत गरिए। सम्मेलनमा सुनिता परियोजना २०२२ देखि २०२५ का उपलब्धिहरूको समीक्षा गरियो।

आईएनएफ नेपाल र स्कटल्याण्डको ईएमएमएस इन्टरनेशनलको सहकार्यमा सञ्चालित यो परियोजना यूके एड म्याच फन्डबाट सञ्चालित छ।

परियोजनाले ग्रामीण क्षेत्रका स्वास्थ्यकर्मी तथा स्वयंसेवकलाई तालिम दिनुका साथै प्रशामक हेरचाह सेवामा जनचेतना अभिवृद्धि गर्न महत्वपूर्ण योगदान पुर्‍याएको छ।