आजकाल अस्वस्थ जीवनशैलीका कारण वयस्कदेखि बालकालिका सम्म मोटोपनको समस्याबाट पीडित छन् । यही मोटोपन गम्भीर स्वास्थ्य समस्याका कारण बनिरहेको छ। मोटोपनाका कारण बालबालिकामा शारीरिकसँगै मानसिक स्वास्थ्य समस्या पनि देखिन सक्छ। साथै अन्य गम्भीर रोगको कारण पनि बन्न सक्छ ।
आजकालका बच्चाहरू जंक फुड र प्रशोधित खाना बढी खाने गर्छन् । यसले पनि मोटोपना बढाइरहेको हुन्छ । मोटोपनका कारण बालबालिकामा निम्न स्वास्थ्य समस्या देखिन्छ ।
१.रगतमा ग्लुकोजको मात्रा बढी
मोटोपनाका कारण इन्सुलिन प्रतिरोध बढ्न सक्छ । यसले टाइप २ मधुमेह देखिने खतरा हुन्छ ।
२.श्वास–प्रश्वासको समस्या
मोटो भएपछि बच्चालाई दौडिँदा वा केही समय हिँड्दा पनि श्वास बढेर गाह्रो हुनसक्छ । दम, सुतेका बेला घुर्ने, श्वास फेर्न गाह्रो हुने जस्ता समस्या पनि देखिन सक्छन् ।
३.जोर्नीहरूमा समस्या
मोटोपनाका कारण तौलको भार बढी हुने हुँदा बालबालिकामा जोर्नीको समस्या देखिन सक्छ । यसले गर्दा दुखाइ हुने, हिँडडुल गर्न कठिन हुन्छ । बालबालिकाको शारीरिक विकासमा असर पुग्छ।
४.फ्याटी लिभरको समस्या
अस्वस्थ खानपानका कारण बालबालिकाको कलेजोमा अस्वस्थ बोसो जम्मा हुन थाल्छ । यही कारणले गर्दा मोटोपन झन् बढिरहेको हुन्छ । कजेलोमा धेरै मात्रामा खराब बोसो जम्मा हुँदा यसले कलेजोको कार्यक्षमतामा असर पर्छ ।
५.मुटु सम्बन्धी समस्या
मोटोपनाका कारण बालबालिकाको मुटुमा दवाव पर्छ । यसले मुटुसम्बन्धी विभिन्न समस्या निम्त्याउन सक्छ । कम उमेरमै उच्च रक्तचाप र कोलेस्टेरोलको समस्या देखिन पनि सक्छ ।
६.मानसिक समस्या
मोटोपनाका कारण बालबालिकाले आफूलाई असहज महसुस गरिरहेका हुन सक्छन् । आत्मविश्वासमा कमी आउने, लाज मान्ने समस्या पनि देखिन सक्छ । यसले मानसिक दवाव सिर्जना भएर बालबालिका मानसिक रोगको शिकार बन्ने जोखिम पनि रहन्छ ।
के गर्ने ?
कम उमेरमै हुने यस खालका स्वास्थ्य समस्याबाट जोगाउन बालबालिकालाई मोटोपनबाट बचाउनुपर्छ । बालबालिकालाई अनावश्यक मोटो हुन नदिन दुई कुरामा विशेष ध्यान दिनु आवश्यक छ।
खानपान
बच्चालाई दान दिँदा घरमै बनाइएका स्वस्थ खानामा खुवाउनुपर्छ । सिजनअनुसारका फलफूल, गेडागुडी, सागपात तथा फाइबरयुक्त खानामा जोड दिनुपर्छ । बजारका प्रशोधित खाना तथा मिठाइहरू कम खुवाउनुपर्छ ।
शारीरिक व्यायाम
कोही बच्चा शान्तसँग घरमै बसिरह्यो भने राम्रो मान्ने र खुसी हुने अभिभावक पनि हुन्छन् । अहिलेका धेरै बच्चाहरू डिजिटल डिभाइसहरूमा भुलेर एकै ठाउँ बसिरहन मनपराउन पनि हुन्छन् ।
यसो हुँदा बालबालिकामा मोटोपनको समस्या देखिन सक्छ । त्यसैले बच्चालाई शारीरिक कसरत हुने गतिविधिमा संलग्न गराउनुपर्छ । दौडिँने, उफ्रिँने, साइकल चलाउने जस्ता गतिविधि गर्न प्रेरित गर्नुपर्छ ।
प्रतिक्रिया 4