डोनाल्ड ट्रम्पको दोस्रो कार्यकालको अवधि शुरू भएको छ र यसले वैश्विक व्यापार र वित्तीय बजारमा यसको प्रभावको बारेमा बहसलाई पुनः उकासेको छ। व्यापार युद्ध, विशेषगरी चीनसँगको ट्रम्प प्रशासनका नीतिहरूले अमेरिका र वैश्विक अर्थव्यवस्थाको भविष्यलाई आकार दिइरहेको छ।
यस लेखमा, हामी व्यापार युद्धका बारेमा ट्रम्प प्रशासनका नीतिहरूको सम्भावित प्रभावको विश्लेषण गर्नेछौं र यो कसरी अमेरिकी स्टक बजार र नेपाल जस्ता विकासशील बजारलाई प्रभावित पार्न सक्छ भनेर बुझ्ने प्रयास गर्नेछौं।
अमेरिकी स्टक बजारमा प्रभाव
आफ्नो पहिलो कार्यकालमा, डोनाल्ड ट्रम्पले अमेरिकाको उद्योगलाई सुरक्षा गर्न विशेष गरी चीनसँगका व्यापार सम्झौताहरूमा उच्च कर (ट्यारिफ) लगाउने कुरा स्पष्ट गरे। ट्रम्पको दोस्रो कार्यकालको आरम्भसँगै यी व्यापार युद्धहरू जारी रहने सम्भावना उच्च छ। यी नीतिहरूले अमेरिकी स्टक बजारमा महत्वपूर्ण प्रभाव पारेका छन्, जसले बजारमा अस्थिरता र लगानीकर्ताहरूको बीचमा अनिश्चितता ल्याएको छ।
बजारको उतारचढाव तथा समग्र अर्थतन्त्रमा यसको प्रभावको बारेमा बजारकै सहभागीहरुको मानसिक प्रभाव मार्फत विश्लेषण गर्न सकिन्छ। बजारको मनोभावको मूल्यांकन गर्नको लागि बजारको मूल्य र कुल कारोबार संख्याको आधारमा गरिने प्राविधिक विश्लेषण मार्फत भविष्यमा हुनसक्ने उतारचढाव आकलन गर्न सकिन्छ। भविष्यमा हुनसक्ने उतारचढाव आकलन गर्ने विभिन्न प्राविधिक विश्लेषण मध्ये ‘एलिट वेभ विश्लेषण’ एउटा वैज्ञानिक र भरपर्दो आधार हो।
एलिट वेब विश्लेषणको दृष्टिकोणबाट हेर्दा, अहिलेको अमेरिकी बजारको गिरावट एक ठूलो चक्रको हिस्सा हो। वर्तमानमा अमेरिकी बजारको बजार अवस्थालाई एलिट वेब विश्लेषणको दृष्टिकोणबाट हेर्दा यसलाई वेब ४ भन्न सकिन्छ, जुन ठूलो साइकल वेब (१) को एक भाग हो। यो सुधारात्मक चरण हो, जसले वेब ५ मा छोटो समयको उकासो ल्याउने सम्भावना छ। यद्यपि, यो उकासो अस्थायी हुनेछ र पछि ठूलो गिरावट आउन सक्छ, जसलाई साइकल वेब (२) भन्न सकिन्छ।
छोटो समयको उकासो : वेब ५
अमेरिकी बजार वेब ४ को वर्तमान बजार गिरावटपछि वेब ५ मा एक छोटो समयको उकासो आउने अपेक्षा गर्न सकिन्छ। बजारले यो सुधारात्मक चरण पार गर्दा, केही क्षेत्रहरूमा अवसरहरू देखिन सक्छ, विशेषगरी प्रविधि र उद्योगहरू, जसले व्यापार विवादहरू बीचमा केही लचिलोपन देखाएका छन्। ट्रम्प प्रशासनबाट आर्थिक प्रोत्साहनको वचनले बजारलाई अस्थायी रूपले पुनः उठाउने सम्भावना छ।
तर, वेब ५ पछि ठूलो गिरावट, अर्थात् साइकल वेब (२), आउने अपेक्षा गर्न सकिन्छ। यस समयको व्यापार युद्ध, सुस्ताउँदै गएको विश्वव्यापी अर्थव्यवस्था र अन्य आर्थिक चुनौतीको वास्तविक असर प्रकट हुनेछ।
साइकल वेब (२): ठूलो बियर मार्केट
अमेरिकी बजार, छोटो समयको उकासो पछि, ठूलो गिरावटको साइकल साइकल वेब (२) सम्भावित छ। यो बियर मार्केट व्यापार युद्ध, ट्यारिफ, मुद्रास्फीति र सम्भावित मौद्रिक कडाइ जस्ता कारणहरूबाट प्रेरित हुनेछ। ट्रम्पको व्यापार नीतिहरूले उपभोक्ता मूल्यहरू बढाउन, कर्पोरेट नाफा घटाउन र आपूर्ति शृंखलामा अवरोध ल्याउन सक्छ, जसले आर्थिक मन्दीलाई थप गहिरो बनाउने अनुमान गर्न सकिन्छ।
साइकल वेब (२) मा, अमेरिकी अर्थव्यवस्था ठूलो संकुचनको सामना गर्न सक्छ, जसले उपभोक्ता खर्च र कर्पोरेट लगानीमा कमी ल्याउनेछ। मुद्रास्फीति र सम्भावित ब्याजदर वृद्धिको दबाबका साथ बजारले मूल्यमा महत्वपूर्ण गिरावट देख्न सक्छ, जसले दीर्घकालीन अस्थिरता ल्याउन सक्छ।
यो बियर मार्केट, जसको भविष्यवाणी एलिट वेब सिद्धान्तद्वारा गरिएको छ, केही वर्षहरूसम्म रहन सक्छ र यसले अस्थिर लगानी वातावरण सिर्जना गर्नेछ। यस समयमा, लगानीकर्ताहरूले आफ्नो पोर्टफोलियोको रक्षा गर्नका लागि सतर्क र रक्षात्मक रणनीतिहरू अपनाउन आवश्यक हुनेछ।
नेपालको पूँजी बजारमा यसको प्रभाव
जबकि वैश्विक बजारका चर्चा प्रायः अमेरिकी बजारमा केन्द्रित हुन्छन्, आर्थिक विघटनका प्रभावहरू अमेरिकी सिमानाभन्दा बाहिर फैलिन्छन्। ट्रम्पका व्यापार नीतिहरू र वैश्विक आपूर्ति शृंखला अवरोधका कारण उत्पन्न हुने आर्थिक अस्थिरता, नेपाल जस्ता उदाउँदो बजारलाई पनि प्रभावित गर्नेछ। नेपालको पूँजी बजार पनि यस प्रकारका वैश्विक बिक्रीको प्रभावलाई महसुस गर्न सक्छ। अहिलेको व्यापार युद्ध र व्यापार अस्थिरताले नेपालको बजारमा पनि असर पुर्याउन सक्छ।
अतीतका बियर मार्केटबाट सिकाइ
गत वैश्विक वित्तीय संकटका दुई प्रमुख घटनाहरू— सन् २०००-२००३ को बियर मार्केट र सन् २००८-२००९ को वैश्विक वित्तीय संकटमा हामीले सिक्न सक्ने महत्वपूर्ण पाठ छन्। यी दुवै घटनाले विश्वव्यापी मन्दी ल्याएको थियो र ठूलो बजार बिक्रीको कारणले नेपालको पूँजी बजारलाई पनि ठूलो असर पुगेको थियो।
सन् २०००–२००४ को बियर मार्केट
सन् २०००-२००३ को वैश्विक बियर मार्केट, जसको कारण डट-कम बबल र भू-राजनीतिक तनाव थियो, नेपालको पूँजी बजारलाई पनि असर पुर्यायो। त्यो समयमा, नेपालको प्रमुख स्टक मार्केट सूचकांक नेप्सेमा ६० प्रतिशत भन्दा बढी गिरावट आयो। यो वैश्विक मन्दीको असर थियो र नेपालको आन्तरिक राजनीतिक अस्थिरताले यसलाई अझ गहिरो बनायो।
सन् २००८–२००९ को वैश्विक वित्तीय संकट
त्यसैगरी, सन् २००८-२००९ को वैश्विक वित्तीय संकट, जसको कारण अमेरिकाका प्रमुख वित्तीय संस्थाहरूको पतन भयो र विश्वव्यापी मन्दी ल्यायो। यसका कारण नेपालको पूँजी बजारलाई पनि ठूलो असर पार्यो र नेप्से सूचकांकले फेरि ६० प्रतिशतभन्दा बढीको गिरावट देख्यो। यो जस्तो आर्थिक संकटले विश्वभरिका साना बजारहरूको साथै नेपालको बजारलाई पनि प्रभावित पारेको प्रमाणित हुन्छ।
के यो इतिहासको पुनरावृत्ति हो ?
हालको वैश्विक आर्थिक स्थिति, ट्रम्पका व्यापार युद्धका नीतिहरू र आपूर्ति शृंखला अवरोधका कारण, नेपालको पूँजी बजारलाई पनि असर पार्न सक्छ। जब वैश्विक बजारमा बिक्री हुनेछ, नेपालको पूँजी बजारले पनि त्यही खालको गिरावट देख्न सक्छ। नेप्से सूचकांक, जुन घरेलु र वैश्विक तत्वहरूबाट प्रभावित हुन्छ, यस पटक पनि सन् २०००–२००४ र सन् २००८–२०१२ जस्ता बियर मार्केटहरूको असरमा पर्न सक्छ र नेपालको पूँजी बजारमा ठूलो गिरावट आउन सक्छ।
नेपालको अर्थव्यवस्था विश्वव्यापी बजारसँग त्यति साह्रो जोडिएको छैन भने पनि, नेपालको व्यापार, आयात र निर्यात र विदेशी लगानीमा यसको प्रभाव पर्न सक्छ। प्रमुख अर्थव्यवस्थाहरूमा मन्दीको कारणले, नेपालमा निवेशकको विश्वास घट्न सक्छ, जसले पूँजी बाहिर जान र बजारमा नकारात्मक भावना ल्याउन सक्छ।
नेपालका लगानीकर्ताहरूको लागि के गर्ने ?
वैश्विक बजारमा अशान्ति र उतारचढावको सम्भावना भएको कारण, नेपालका लगानीकर्ताहरूले एक रक्षात्मक रणनीति अपनाउन आवश्यक छ। नेपालका लगानीकर्ताहरूका लागि लगानी विविधीकरण तथा लगानीकर्ताहरूले आफ्नो पोर्टफोलियोलाई विभिन्न क्षेत्रहरूमा, सम्पत्ति वर्गहरूमा र भौगोलिक क्षेत्रहरूमा फैलाउनुपर्छ ताकि जोखिम कम गर्न सकियोस्। स्वास्थ्य, उपयोगिता र उपभोक्ता सामान जस्ता क्षेत्रहरू बजारको मन्दीमा राम्रो प्रदर्शन गर्छन् र यी क्षेत्रमा गरिएको लगानीले स्थिरता प्राप्त गर्न सक्छ।
अलि बढी नगद राख्नु पनि यो अस्थिरता र गिरावटको बीचमा एक सही रणनीति हुन सक्छ। उच्च मूल्य गिरावटको कारणले जब शेयर मूल्यहरू अझ आकर्षक हुँदै जान्छ, तब त्यही बचाएर राखिएको नगदले लगानीकर्ताहरूलाई बजारको अवसरहरूलाई सदुपयोग गर्ने मौका दिनेछ।
निष्कर्ष: ट्रम्पको नीति र वैश्विक आर्थिक परिप्रेक्ष्य
डोनाल्ड ट्रम्पको दोस्रो कार्यकाल र उनको व्यापार युद्धका नीतिहरूले वैश्विक आर्थिक परिप्रेक्ष्यलाई फेरि परिभाषित गर्दैछन्। बजारले वेब ५ मा छोटो समयको उकासो अनुभव गर्न सक्छ, त्यसपछि ठूलो गिरावट साइकल वेब (२) मा आउने अपेक्षा गर्न सकिन्छ। सो समय, नेपालको पूँजी बजारले पनि वैश्विक बिक्रीको प्रभावलाई अनुभव गर्ने सम्भावना छ। इतिहासले देखाएको छ कि, नेप्से परिसूचक सन् २०००–२००४ र सन् २००८–२०१२ जस्ता बियर मार्केटहरूको समयमा ठूलो गिरावट आएको थियो र यसपालि पनि सोही घटनाक्रमको पुनरागमन नहोला भन्न सकिन्न।
लगानीकर्ताहरूले छोटो समयको उतारचढाव र दीर्घकालीन चुनौतीको सामना गर्न तयार रहनुपर्छ। पोर्टफोलियोको विविधीकरण, रक्षात्मक क्षेत्रहरूमा ध्यान दिएर तथा जोखिमको ठीक व्यवस्थापन गरेर, सम्भावित अस्थिर समयमा आफ्नो स्थिति मजबुत बनाउन र भविष्यमा अवसरहरूको लाभ लिन सक्छन् ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
खुसी
दुःखी
अचम्मित
उत्साहित
आक्रोशित
प्रतिक्रिया
Hot Properties
प्रतिक्रिया 4